Jak działa instalacja odgromowa: instalacja odgromowa to jedno z najważniejszych zabezpieczeń budynków przed skutkami uderzeń piorunów. Dzięki niej, możliwe jest skuteczne odprowadzenie energii elektrycznej wyładowania atmosferycznego bezpiecznie do ziemi. Bez instalacji odgromowej, budynek jest narażony na poważne uszkodzenia, a nawet zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi przebywających w jego wnętrzu.
W artykule tym omówimy zasady działania instalacji odgromowej oraz podstawowe jej elementy. Dowiemy się, jakie czynniki wpływają na skuteczność odprowadzania prądu uderzenia pioruna i jakie normy obowiązują w zakresie montażu i konserwacji instalacji odgromowej. Przyjrzymy się również różnym rodzajom instalacji odgromowych i porównamy ich wady i zalety.
Jak działa instalacja odgromowa?
Instalacja odgromowa to nieodzowny element bezpieczeństwa budynków, szczególnie tych o znaczeniu strategicznym, takich jak szpitale, muzea, kościoły czy wieżowce. W przypadku uderzenia pioruna, instalacja odgromowa odprowadza energię elektryczną wyładowania atmosferycznego bezpiecznie do ziemi, zapobiegając poważnym uszkodzeniom konstrukcji budynku oraz zagrożeniu dla zdrowia i życia ludzi przebywających w jego wnętrzu.
Zasady działania instalacji odgromowej
Instalacja odgromowa składa się z kilku podstawowych elementów. Pierwszym z nich jest piorunochron, czyli urządzenie, które odprowadza prąd elektryczny z powierzchni budynku do ziemi. Piorunochrony dzielą się na dwa rodzaje: aktywne i pasywne. Piorunochrony aktywne to tzw. odgromniki, które wykrywają wyładowanie atmosferyczne i natychmiastowo uruchamiają proces odprowadzania prądu do ziemi. Piorunochrony pasywne to natomiast elementy metalowe, które umieszcza się na dachu budynku i łączy się je z przewodami odprowadzającymi prąd do ziemi.
Kolejnym elementem instalacji odgromowej są przewody odgromowe, czyli specjalne przewody metalowe, które łączą piorunochrony z uziomem. Przewody odgromowe muszą być dobrze zabezpieczone przed uszkodzeniem mechanicznym oraz skutecznie połączone z elementami konstrukcyjnymi budynku, aby umożliwić swobodny przepływ prądu.
Ważnym elementem instalacji odgromowej jest także uziom, czyli metalowa płytka lub rura, która jest połączona z przewodami odgromowymi i wbijana w ziemię. Uziom ma za zadanie zapewnić skuteczne odprowadzenie prądu do ziemi, dzięki czemu energia elektryczna wyładowania atmosferycznego zostaje rozproszona i nie stanowi zagrożenia dla ludzi i budynku.
Czynniki wpływające na skuteczność instalacji odgromowej
Skuteczność instalacji odgromowej zależy od kilku czynników. Pierwszym z nich jest rodzaj materiału, z którego wykonane są elementy instalacji. Najlepsze rezultaty dają elementy wykonane z miedzi lub aluminium, ponieważ są one najlepszymi przewodnikami prądu elektrycznego.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na skuteczność instalacji odgromowej jest prawidłowe ułożenie przewodów odgromowych. Przewody te powinny być ułożone w taki sposób, aby zapewniły bezpośrednie połączenie pomiędzy piorunochronem a uziomem. W praktyce oznacza to, że przewody odgromowe powinny być możliwie najkrótsze i bezpośrednio przylegać do elementów konstrukcyjnych budynku.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na skuteczność instalacji odgromowej jest jakość materiałów, z których wykonane są elementy instalacji oraz ich stan techniczny. Przewody odgromowe powinny być wolne od korozji i uszkodzeń, a połączenia między elementami instalacji powinny być solidne i trwałe.
Normy dotyczące montażu i konserwacji instalacji odgromowej
Montaż i konserwacja instalacji odgromowej powinny odbywać się zgodnie z obowiązującymi normami, aby zapewnić jej maksymalną skuteczność i bezpieczeństwo. W Polsce obowiązującym dokumentem normatywnym w tej dziedzinie jest norma PN-EN 62305.
Zgodnie z tą normą, instalację odgromową należy montować na etapie budowy budynku, lub w przypadku budynków już istniejących, można ją zainstalować w ramach modernizacji lub remontu. Instalacja odgromowa powinna być zaprojektowana w taki sposób, aby zapewnić skuteczną ochronę przed skutkami uderzeń piorunów we wszystkich strefach budynku.
Ważnym elementem normy PN-EN 62305 jest również okresowa konserwacja instalacji odgromowej, która powinna być wykonywana co najmniej raz na 12 miesięcy. W ramach konserwacji należy sprawdzić stan techniczny wszystkich elementów instalacji oraz ocenić jej skuteczność w zakresie ochrony przed skutkami uderzeń piorunów.
Różne rodzaje instalacji odgromowych
Istnieją różne rodzaje instalacji odgromowych, które różnią się między sobą zarówno sposobem działania, jak i zastosowanymi elementami. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
- Instalacja odgromowa pionowa – składa się z jednego lub kilku przewodów odgromowych, które biegną wzdłuż krawędzi budynku i łączą się z uziomem za pomocą pionowego przewodu odgromowego.
- Instalacja odgromowa pozioma – składa się z przewodów odgromowych, które biegną poziomo wzdłuż dachu budynku i łączą się z uziomem za pomocą poziomego przewodu odgromowego.
- Instalacja odgromowa masztowa – stosowana w przypadku wysokich budynków lub obiektów przemysłowych. Składa się z masztu piorunochronnego, który jest połączony z przewodami odgromowymi i uziomem. Maszt piorunochronny pełni funkcję punktu ochronnego, który przyciąga wyładowania atmosferyczne i odprowadza je bezpiecznie do ziemi.
- Instalacja odgromowa klatkowa – stosowana w przypadku budynków o dużej powierzchni dachu. Składa się z siatki przewodów odgromowych, które pokrywają całą powierzchnię dachu i łączą się z uziomem za pomocą przewodu odgromowego.
Podsumowanie
Instalacja odgromowa to nieodzowny element bezpieczeństwa budynków, który zapobiega poważnym uszkodzeniom konstrukcji budynku oraz zagrożeniu dla zdrowia i życia ludzi przebywających w jego wnętrzu w przypadku uderzenia pioruna. Zasady działania instalacji odgromowej opierają się na skutecznym odprowadzeniu prądu elektrycznego wyładowania atmosferycznego bezpiecznie do ziemi.
Skuteczność instalacji odgromowej zależy od kilku czynników, takich jak rodzaj materiału, ułożenie przewodów odgromowych czy jakość materiałów. Istnieją różne rodzaje instalacji odgromowych, które różnią się między sobą sposobem działania oraz zastosowanymi elementami.
